Glossary entry (derived from question below)
English term or phrase:
sublight engine
Greek translation:
υποφωτικός / υπόφωτος κινητήρας, κινητήρας υποφωτικής / υπόφωτης ταχύτητας
Added to glossary by
Nick Lingris
Dec 1, 2005 11:44
18 yrs ago
1 viewer *
English term
sublight engine
English to Greek
Art/Literary
Cinema, Film, TV, Drama
Science fiction
Ο όρος έχει χρησιμοποιηθεί σε ταινίες Star Wars.
Προφανώς μιλάμε για μηχανές που κινούνται με ταχύτητες μικρότερες του φωτός.
http://www.theforce.net/swtc/propulsion.html
Έχει αποδοθεί στα ελληνικά; Πώς;
Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Προφανώς μιλάμε για μηχανές που κινούνται με ταχύτητες μικρότερες του φωτός.
http://www.theforce.net/swtc/propulsion.html
Έχει αποδοθεί στα ελληνικά; Πώς;
Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Proposed translations
(Greek)
4 +4 | υποφωτικός κινητήρας | Nick Lingris |
2 +6 | κινητήρα αντιύλης / που προσεγγίζει την ταχύτητα του φωτός | Lamprini Kosma |
3 | κινητήρας ταχυτήτων μικρότερων / κάτω του φωτός | Nikos Mastrakoulis |
Proposed translations
+4
4 days
Selected
υποφωτικός κινητήρας
Αγνοώ προηγούμενες αποδόσεις του όρου στη σχετική φιλολογία.
Ωστόσο επιθυμώ να καταθέσω την προσωπική μου άποψη για παρόμοιες περιπτώσεις.
Μονολεκτικοί όροι ξένων γλωσσών, όταν μεταφράζονται στην ελληνική, καλό θα είναι να αποδίδονται με μονολεκτικούς όρους επίσης. Ιδιαίτερα αν το μέσο (εδώ υπότιτλοι) επιβάλλει σύντομες αποδόσεις, πολύ περισσότερο αν ο όρος επαναλαμβάνεται με κάποια συχνότητα.
Αυτή η προσπάθεια γίνεται πάντα όταν μας έρχεται νέος όρος απ' έξω. Και είναι περίεργο γιατί δεν έχει σχηματιστεί σχετικό επίθετο για το φως. Ή μήπως έχει;
Οι αγγλοσάξονες, ήδη από το 1843, έχουν τον όρο photic (pertaining or relating to light... OED) και από το 1903 τον όρο aphotic (not reached by sunlight. OED). Για να αποδοθούν αυτά, έχουμε στα ελληνικά τα: φωτική (ζώνη), αφωτική, ευφωτική (euphotic).
Είμαστε λοιπόν αντιμέτωποι με τους ανεπίσημους όρους sublight engine (και superlight engine, π.χ. The ship had NOT been built for hyperspace travel, and the addition of a superlight engine...).
Ήδη υπάρχουν στα ελληνικά οι όροι "υπερηχητικός" και "υποηχητικός" για τα supersonic και subsonic,
http://www.google.com/search?num=100&hl=en&lr=&c2coff=1&rls=...
όπου και στα αγγλικά και ακολούθως στα ελληνικά η "ταχύτητα" εννοείται. Λέμε δηλαδή, στο "υπερηχητικός", "πάνω από τον ήχο" και εννοούμε "πάνω από την ταχύτητα του ήχου".
Εφόσον λοιπόν υπάρχει το μορφολογικά αποδεκτό "φωτικός" και το σημασιολογικά αντίστοιχο "υποηχητικός", νομιμοποιείται ο μεταφραστής να πει "υποφωτικός" γιατί κάποιος πρέπει τελικά να το πει πρώτος.
Πρόκειται βέβαια για δεύτερη σημασία, διότι το "υποφωτικός" θα όφειλε ήδη να υφίσταται για να αποδώσει το "subphotic", τις περιοχές του θαλάσσιου βυθού αμέσως κάτω από τις περιοχές όπου φτάνει το φως.
Ωστόσο οι διπλές (και τριπλές κ.λπ.) σημασίες είναι η κατάρα του ορολόγου που βρίσκεται αντιμέτωπος με μια γλώσσα που φτιάχνει λέξεις και όρους από τέσσερις πηγές (basilican, regal, royal, kingly – photic, luminous, light) ενώ εμείς πρέπει να βολευόμαστε μόνο με μία.
--------------------------------------------------
Note added at 5 days (2005-12-06 13:33:08 GMT)
--------------------------------------------------
Με προβληματίζει σοβαρά η πρόταση του Αντράς από πολύ ενδιαφέρουσα εργασία που φέρει την υπογραφή τριών πανεπιστημιακών κι ενός ερασιτέχνη της αστρονομίας, με τίτλο: "Κίνηση διαστημοχημάτων σε πλανητικές σφαίρες επιρροής και ατμόσφαιρες, και προοπτικές διαστρικών ταξιδιών" [http://www.astronomia.org.gr/PRAKTIKA/109-150.pdf]
Εκεί γίνονται συχνές αναφορές σε "υπέρφωτες" και "υπόφωτες" ταχύτητες και ομολογώ ότι οι όροι ίσως έχουν πιο ευχάριστο άκουσμα από "υπερφωτικές" και "υποφωτικές".
Έχουμε ήδη τα επίθετα αυτόφωτος, άφωτος, διάφωτος, επτάφωτος, ετερόφωτος, ηδύφωτος, ηλιόφωτος, κατάφωτος, ξέφωτος, ολόφωτος, πάμφωτος, πολύφωτος, φεγγαρόφωτος, και καμιά 60αριά ακόμα λιγότερο συνηθισμένα.
Αν κρίνω απ' αυτά, φοβάμαι μήπως τα υπόφωτος και υπέρφωτος θα σήμαιναν υποφώτιστος και υπερφώτιστος, κάτι σαν υπερφωτισμένη ή υποφωτισμένη φωτογραφία.
Το light στο sublight δεν είναι ουσιαστικό. Αντιστοιχεί στα sub- και supersonic αλλά δεν είχαν αντίστοιχα επίθετα για το light και δεν μπήκαν στον πειρασμό να φτιάξουν sub- και superphotic, ίσως επειδή η λέξη χρησιμοποιείται κυρίως σε σχέση με τον θαλάσσιο βυθό.
Εγώ πάντως πρότεινα το υποφωτικός / υπερφωτικός σε αντιστοιχία προς τα υποηχητικός / υπερηχητικός. Αν δεν βγαίνει αμέσως η έννοια της ταχύτητας, όπως στο υπο-/υπερηχητικός, η πρώτη αναφορά θα μπορούσε να είναι "κινητήρας υποφωτικής ταχύτητας". Και δυστυχώς, στο δικό μου αφτί, η υπόφωτη ταχύτητα μού ακούγεται σαν κακοφωτισμένη. Από την άλλη, κι αν σου πει κανείς τίποτε, έχεις για τεκμηρίωση την άποψη των καθηγητών.
Ωστόσο επιθυμώ να καταθέσω την προσωπική μου άποψη για παρόμοιες περιπτώσεις.
Μονολεκτικοί όροι ξένων γλωσσών, όταν μεταφράζονται στην ελληνική, καλό θα είναι να αποδίδονται με μονολεκτικούς όρους επίσης. Ιδιαίτερα αν το μέσο (εδώ υπότιτλοι) επιβάλλει σύντομες αποδόσεις, πολύ περισσότερο αν ο όρος επαναλαμβάνεται με κάποια συχνότητα.
Αυτή η προσπάθεια γίνεται πάντα όταν μας έρχεται νέος όρος απ' έξω. Και είναι περίεργο γιατί δεν έχει σχηματιστεί σχετικό επίθετο για το φως. Ή μήπως έχει;
Οι αγγλοσάξονες, ήδη από το 1843, έχουν τον όρο photic (pertaining or relating to light... OED) και από το 1903 τον όρο aphotic (not reached by sunlight. OED). Για να αποδοθούν αυτά, έχουμε στα ελληνικά τα: φωτική (ζώνη), αφωτική, ευφωτική (euphotic).
Είμαστε λοιπόν αντιμέτωποι με τους ανεπίσημους όρους sublight engine (και superlight engine, π.χ. The ship had NOT been built for hyperspace travel, and the addition of a superlight engine...).
Ήδη υπάρχουν στα ελληνικά οι όροι "υπερηχητικός" και "υποηχητικός" για τα supersonic και subsonic,
http://www.google.com/search?num=100&hl=en&lr=&c2coff=1&rls=...
όπου και στα αγγλικά και ακολούθως στα ελληνικά η "ταχύτητα" εννοείται. Λέμε δηλαδή, στο "υπερηχητικός", "πάνω από τον ήχο" και εννοούμε "πάνω από την ταχύτητα του ήχου".
Εφόσον λοιπόν υπάρχει το μορφολογικά αποδεκτό "φωτικός" και το σημασιολογικά αντίστοιχο "υποηχητικός", νομιμοποιείται ο μεταφραστής να πει "υποφωτικός" γιατί κάποιος πρέπει τελικά να το πει πρώτος.
Πρόκειται βέβαια για δεύτερη σημασία, διότι το "υποφωτικός" θα όφειλε ήδη να υφίσταται για να αποδώσει το "subphotic", τις περιοχές του θαλάσσιου βυθού αμέσως κάτω από τις περιοχές όπου φτάνει το φως.
Ωστόσο οι διπλές (και τριπλές κ.λπ.) σημασίες είναι η κατάρα του ορολόγου που βρίσκεται αντιμέτωπος με μια γλώσσα που φτιάχνει λέξεις και όρους από τέσσερις πηγές (basilican, regal, royal, kingly – photic, luminous, light) ενώ εμείς πρέπει να βολευόμαστε μόνο με μία.
--------------------------------------------------
Note added at 5 days (2005-12-06 13:33:08 GMT)
--------------------------------------------------
Με προβληματίζει σοβαρά η πρόταση του Αντράς από πολύ ενδιαφέρουσα εργασία που φέρει την υπογραφή τριών πανεπιστημιακών κι ενός ερασιτέχνη της αστρονομίας, με τίτλο: "Κίνηση διαστημοχημάτων σε πλανητικές σφαίρες επιρροής και ατμόσφαιρες, και προοπτικές διαστρικών ταξιδιών" [http://www.astronomia.org.gr/PRAKTIKA/109-150.pdf]
Εκεί γίνονται συχνές αναφορές σε "υπέρφωτες" και "υπόφωτες" ταχύτητες και ομολογώ ότι οι όροι ίσως έχουν πιο ευχάριστο άκουσμα από "υπερφωτικές" και "υποφωτικές".
Έχουμε ήδη τα επίθετα αυτόφωτος, άφωτος, διάφωτος, επτάφωτος, ετερόφωτος, ηδύφωτος, ηλιόφωτος, κατάφωτος, ξέφωτος, ολόφωτος, πάμφωτος, πολύφωτος, φεγγαρόφωτος, και καμιά 60αριά ακόμα λιγότερο συνηθισμένα.
Αν κρίνω απ' αυτά, φοβάμαι μήπως τα υπόφωτος και υπέρφωτος θα σήμαιναν υποφώτιστος και υπερφώτιστος, κάτι σαν υπερφωτισμένη ή υποφωτισμένη φωτογραφία.
Το light στο sublight δεν είναι ουσιαστικό. Αντιστοιχεί στα sub- και supersonic αλλά δεν είχαν αντίστοιχα επίθετα για το light και δεν μπήκαν στον πειρασμό να φτιάξουν sub- και superphotic, ίσως επειδή η λέξη χρησιμοποιείται κυρίως σε σχέση με τον θαλάσσιο βυθό.
Εγώ πάντως πρότεινα το υποφωτικός / υπερφωτικός σε αντιστοιχία προς τα υποηχητικός / υπερηχητικός. Αν δεν βγαίνει αμέσως η έννοια της ταχύτητας, όπως στο υπο-/υπερηχητικός, η πρώτη αναφορά θα μπορούσε να είναι "κινητήρας υποφωτικής ταχύτητας". Και δυστυχώς, στο δικό μου αφτί, η υπόφωτη ταχύτητα μού ακούγεται σαν κακοφωτισμένη. Από την άλλη, κι αν σου πει κανείς τίποτε, έχεις για τεκμηρίωση την άποψη των καθηγητών.
Peer comment(s):
agree |
Andras Mohay (X)
: Κινητήρας υπόφωτης ταχύτητας, φίλε. - Δες "υπόφωτη ταχύτητα" στο Google (και εμπιστέψου τη διαίσθησή μου των Ελληνικών) / Για μένα "υπερφωτικός" ανήκει στο "υπέρφως", αλλά είμαι βάρβαρος :-)
6 hrs
|
Σιγά μη διαφωνήσω!!! Εκμεταλλεύεσαι τη χαρά μου! // Καλά, εσύ γιόρταζες προχτές...
|
|
agree |
Vicky Papaprodromou
: Εγώ πάντως προτιμώ το "υποφωτικός". Θα άφηνα τους υπέρηχους, το ξέφωτο (προτιμώ τα ξάγναντα), το πολύφωτο, το φεγγαρόφωτο (και το "υπόφωτο") στα oυσιαστικά. Κι η δικιά μου η χαρά είναι "ξώδηλη" αλλά σιγά μη σας χαριστώ. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ, ΝΙΚΟ!!!
6 hrs
|
Ευχαριστώ. Θα ληφθούν υπόψη και οι ευχές και τα σχόλιά σου.
|
|
agree |
Lamprini Kosma
: Μου αρέσει πολύ η πρόταση του Andras. Καλημέρα και χρόνια πολλά Νίκο!
19 hrs
|
Ευχαριστώ πολύ πολύ!
|
|
agree |
Nikos Mastrakoulis
: Νίκο, υποκλίνομαι!
2 days 6 hrs
|
Με τη βοήθεια και του "βάρβαρου" Αντράς.
|
4 KudoZ points awarded for this answer.
Comment: "Σας ευχαριστώ όλους πάρα πολύ!
Μέτρησε πολύ η ανάγκη τής βραχύτητας για τον υποτιτλισμό."
+6
21 mins
κινητήρα αντιύλης / που προσεγγίζει την ταχύτητα του φωτός
Αστρόπλοιο με ισχυρό κινητήρα αντιύλης, κατά την πρόταση του
Robert Frietas με δυνατότητα να προσεγγίσει κατά 20% την
ταχύτητα του φωτός.
http://library.techlink.gr/ptisi/article-main.asp?mag=2&issu...
Sublight CG Propulsion: Has a special sublight engine that allows the ship to travel up to 20 percent of the speed of light.
http://www.kitsune.addr.com/Rifts/Rifts-PW-Vehicles/UWW_Come...
Πριν να κάνουν το άλμα στο υπερδιάστημα, τα διαστημόπλοια του «Πολέμου των Aστρων» πρέπει να επιταχύνουν σε πολύ υψηλές ταχύτητες, κοντά στην ταχύτητα του φωτός, χρησιμοποιώντας τα sublight drives τους. Αυτή η ταχύτητα, που μπορεί να αποδειχθεί θανάσιμη, αντισταθμίζεται από εξουδετερωτές αδράνειας που μηδενίζουν την αντίσταση του σώματος στην κίνηση. http://library.techlink.gr/ptisi/article-main.asp?mag=2&issu...
http://library.techlink.gr/ptisi/article-main.asp?mag=2&issu...
Robert Frietas με δυνατότητα να προσεγγίσει κατά 20% την
ταχύτητα του φωτός.
http://library.techlink.gr/ptisi/article-main.asp?mag=2&issu...
Sublight CG Propulsion: Has a special sublight engine that allows the ship to travel up to 20 percent of the speed of light.
http://www.kitsune.addr.com/Rifts/Rifts-PW-Vehicles/UWW_Come...
Πριν να κάνουν το άλμα στο υπερδιάστημα, τα διαστημόπλοια του «Πολέμου των Aστρων» πρέπει να επιταχύνουν σε πολύ υψηλές ταχύτητες, κοντά στην ταχύτητα του φωτός, χρησιμοποιώντας τα sublight drives τους. Αυτή η ταχύτητα, που μπορεί να αποδειχθεί θανάσιμη, αντισταθμίζεται από εξουδετερωτές αδράνειας που μηδενίζουν την αντίσταση του σώματος στην κίνηση. http://library.techlink.gr/ptisi/article-main.asp?mag=2&issu...
http://library.techlink.gr/ptisi/article-main.asp?mag=2&issu...
Peer comment(s):
agree |
Vicky Papaprodromou
: Αφού είναι για υπότιτλους, η δεύτερη εκδοχή σου είναι μια χαρά.//Συγγνώμη, ξεχάστηκα και δεν σου εξήγησα. Γνωρίζω ότι η Αλεξάνδρα ασχολείται αποκλειστικά και μόνον με υπότιτλους, εξ ου και το σχόλιό μου.
1 hr
|
Thanks! Αν είναι για υπότιτλους θα χρειάζεται κυρίως κάτι σύντομο υποθέτω.
|
|
agree |
Costas Zannis
: Κι εγώ που σε νόμιζα για προσγειωμένη...
1 hr
|
...:-)
|
|
agree |
stahat (X)
: ή 2% της τ.φ.[http://www.kitsune.addr.com/SF-Conversions/Rifts-Trek-Ships/...]. Κάτι προς τη δεύτερη επιλογή , αν και με 2 ή 20% δεν προσεγγίζει ακόμη
2 hrs
|
Ποιητική αδεία... :-)
|
|
agree |
ELEFTHERIA FLOROU
5 hrs
|
:-)
|
|
agree |
Evdoxia R. (X)
21 hrs
|
Ευχαριστώ, Ευδοξία! :-)
|
|
agree |
Alexandra Fakalou
1 day 1 hr
|
Καλησπέρα Αλεξάνδρα! Ευχαριστώ. :-)
|
4 hrs
κινητήρας ταχυτήτων μικρότερων / κάτω του φωτός
...αν δεν βρεθεί πιο όμορφη απόδοση. Το βάζω χώρια και όχι ως σχόλιο στην πρόταση της Λαμπρινής, γιατί (α) το 'αντιύλης' δεν προκύπτει από κάπου (στο Star Wars έχουμε κινητήρες ιόντων) και (β) το 'προσεγγίζει' είναι παρακινδυνευμένο, όπως επισημαίνει και η Χριστίνα.
--------------------------------------------------
Note added at 4 hrs 29 mins (2005-12-01 16:14:12 GMT)
--------------------------------------------------
Α, ξέχασα: Γενικότερα στην ΕΦ, οι κινητήρες FTL (faster than light) αποδίδονται, φυσικά, "κινητήρες ταχύτεροι του φωτός". Προσπαθώ η απόδοση να έχει μια αναλογία, οπότε, αφού δεν μπορούμε να πούμε "αργότεροι του φωτός"...
--------------------------------------------------
Note added at 4 hrs 30 mins (2005-12-01 16:15:10 GMT)
--------------------------------------------------
Μπορούμε, βέβαια, να πούμε "βραδύτερος του φωτός". Αλεξάνδρα, σκέψου το...
--------------------------------------------------
Note added at 4 hrs 29 mins (2005-12-01 16:14:12 GMT)
--------------------------------------------------
Α, ξέχασα: Γενικότερα στην ΕΦ, οι κινητήρες FTL (faster than light) αποδίδονται, φυσικά, "κινητήρες ταχύτεροι του φωτός". Προσπαθώ η απόδοση να έχει μια αναλογία, οπότε, αφού δεν μπορούμε να πούμε "αργότεροι του φωτός"...
--------------------------------------------------
Note added at 4 hrs 30 mins (2005-12-01 16:15:10 GMT)
--------------------------------------------------
Μπορούμε, βέβαια, να πούμε "βραδύτερος του φωτός". Αλεξάνδρα, σκέψου το...
Peer comment(s):
neutral |
Lamprini Kosma
: Ναι, το προσεγγίζει είναι για (κινηματογραφική) έμφαση. Εδώ που τα λέμε "κινητήρας ταχυτήτων μικρότερων του φωτός" δεν πρέπει να εντυπωσιάζει ιδιαίτερα.
34 mins
|
Σωστό κι αυτό...
|
Discussion
- Stand by. Chewie.
- Here we go.
- Cut in the sublight engines.